อุดรธานีมีเครื่องตรวจวัดคุณภาพอากาศแล้ว และยังมีมากถึง 3 หน่วยงาน แม้จะไม่ใช่เครื่องราคาเรือนล้าน แต่ก็น่าจะนำมาเป็นตัวชี้วัดได้บ้าง ซึ่งทั้งหมดสามารถตรวจสอบได้ทางออนไลน์
ตั้งแต่วันที่ 12-15 ธันวาคมที่ผ่านมา ขณะที่อุณหภูมิลดต่ำลงกว่า 10 องศา ถึง 5 วัน รายงานผลการตรวจคุณภาพอากาศ ของหลายหน่วยงาน ไม่ว่าจะเป็น “ดัชบอย-งานวิจัยของ ม.เชียงใหม่ 6 สถานี (https://pm2_5.nrct.go.th/map) , เทศบาลนครอุดรธานี 2 สถานี (https://opensensemap.org/explore/5ddbbf83ba7944001de0b1e5) หรือแม้กระทั่ง “แอร์วิช่วน” 2 สถานี(https://www.airvisual.com/thailand/changwat-udon-thani/udon-thani) .ซึ่งรายงานทั้ง 3 องค์กร แม้จะไม่ตรงกันร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่ก็เป็นในทิศทางเดียวกัน
เครื่องตรวจคุณภาพอากาศ 3 หน่วยงาน รายงานทั้งคุณภาพอากาศหน่วยเป็น AQI ที่ระบุว่าเกิน 100 เริ่มกระทบต่อสุขภาพ ต้องเฝ้าระวังสุขภาพ , เกิน 200 กระทบต่อสุขภาพมาก ไม่เหมาะจะทำกิจกรรมกลางแจ้ง ใช้อุปกรณ์ป้องกัน และพบแพทย์หากมีอาการ และรายงานคุณภาพอากาศหน่วยเป็น PM 2.5 เกิน 50 มิลลิกรัม/ ลบม. จะเริ่มกระทบกับสุขภาพ
โดยรายงานภาพรวมระบุว่า ทุกวันจะมีลักษณะคล้ายกันคือ ในช่วงเช้ามืดไปจนถึงช่วงสายๆ อยู่ในระดับมีผลกระทบต่อสุขภาพมาก ไม่เหมาะจะทำกิจกรรมกลางแจ้ง ต้องใช้อุปกรณ์ป้องกัน และพบแพทย์หากมีอาการ จากนั้นคุณภาพอากาศจะเริ่มดีขึ้นเรื่อยๆ มาในระดับเฝ้าระวัง-ปานกลาง-ดี แต่ไม่ถึงกับดีมาก จากนั้นตั้งแต่ประมาณ 21.00 น. คุณภาพอากาศจะเลวร้ายขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งเช้ามืดเลวร้ายที่สุด แต่ยังไม่มีหน่วยงานรัฐออกมาเตือนประชาชน
ยกตัวอย่างในวันศุกร์ที่ 13 ธันวาคมที่ผ่านมา เวลา 06.00 น. “ดัชบอย” รายงาน 5 สถานี รพ.อุดรฯ-สสจ.อุดรฯ-สวล.9-รพ.บ้านผือ-รพ.หนองหาน (รพ.กุมภวาปี ไม่รายงาน) AQI 213-245 ส่วน PM.2.5 ที่ รพ.อุดรธานี 123.67 ขณะที่ ทน.อุดรธานี 2 สถานี หน้าสรรพากร PM.2.5 = 88.45 , สนง.เทศบาลนคร PM.2.5=78.18 ส่วนแอร์วิช่วน AQI=163 , PM.2.5=79.3
จากนั้นรายงานคุณอากาศ จะเริ่มกลับมาดีขึ้นตามลำดับ เวลา 12.00 น. คุณภาพอากาศดีขึ้น “ดัชบอย” รายงาน 5 สถานี ระดับปานกลาง เช่นเดียวกับ 2 สถานี ทน.อุดรธานี และ 2 สถานีของแอร์วิช่วน , เวลา 16.00 น. คุณภาพอากาศดีขึ้น “ดัชบอย” รายงาน 4 สถานี ระดับดี เหลือเพียง รพ.บ้านผือ ปานกลาง เช่นเดียวกับ 2 สถานี ทน.อุดรธานี และ 2 สถานีของแอร์วิช่วน
และเวลา 21.00 น. คุณภาพอากาศเริ่มแย่ลง “ดัชบอย” รายงาน 3 สถานี ระดับปานกลาง ส่วนอีก 3 สถานี เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ ขณะที่ 2 สถานี ทน.อุดรธานี ระดับปานกลาง-ดี และ 2 สถานีของแอร์วิช่วน รายงานเริ่มกระทบต่อสุขภาพ
ปัญหาคุณภาพอากาศถูกกำหนดให้เป็น 1 ในวาระแห่งชาติ จะต้องหาทางจัดการกับต้นกำเนิดฝุ่น ซึ่งใน กทม. ระบุว่า ต้นเหตุเกิดจากการเผาไหม้ ที่ไม่สมบูรณ์ของเครื่องยนต์ดีเซล , การเผาขยะ , ฝุ่นทั่วไปจากแหล่งกำเนิด และความกดอากาศ (ฤดูหนาว)
แล้วฝุ่นอุดรธานีมาจากไหน ………..ลอก กทม.ได้หรือไม่ ขณะปีที่แล้วเราห่วงเรื่อง “เผาอ้อย” เผาวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร โดยมองข้ามโรงงานอุตสาหกรรม ที่เชื่อว่าระบบป้องกันมีอยู่แล้ว นี่แค่เริ่มต้นยังรุนแรงขนาดนี้ แต่ยัง “เงียบ”….