การขับเคลื่อนย้ายเรือนจำกลางอุดรธานี ออกไปอยู่นอกเมืองของชาวอุดรธานี เกิดขึ้นมานานหลายสิบปีแล้ว จากความแออัดของผู้ต้องขัง ความเก่า-ล้าสมัยสถานที่ และความหวาดระแวงของประชาชน แม้จะได้รับเสียงสนับสนุนจากประชาชน การตอบรับจากฟากการเมืองระดับประเทศ , ส.ส.อุดรธานี , อปท. และภาคเอกชน
ทำอะไรกันอยู่ 5 ปีก่อน ทำให้พลาดมติ ครม. 12 ม.ค.64 ให้ก่อสร้างเรือนจำแห่งใหม่ 5 จังหวัด ได้แก่ บุรีรัมย์ , ยโสธร , อุตรดิตถ์ , ชัยนาท และลำปาง วงเงินรวม 7,520.35 ล้านบาท ทั้งที่ 25 ก.ย.63 ส.ส.อุดรธานี กระทู้สอบถามกลางสภาฯไปแล้ว และเรือนจำกลางอุดรธานีได้เพียงปรับปรุง ราว 170 ล้านบาท
เรือนจำกลางอุดรธานี เคยมีแผนการย้ายเรือนจำ ออกมาอยู่ที่ “ที่สาธารณประโยชน์โคกนาคลอง” (ทางเข้านิคมอุตสาหกรรมปัจจุบัน) แต่กรมราชภัณฑ์ยังไม่เข้าไปดำเนินการ จนเกิดกรณีราษฎรเข้าไปบุกรุกยึดครอง กรมราชทัณฑ์จึงคืนที่ดินผืนนี้ มาถึงสมัยของ พล.ต.อ.ประชา พรหมนอก เป็น รมว.ยุติธรรม ในยุค “ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร” หยิบเรื่องย้ายเรือนจำขึ้นมาใหม่ แต่ไปสดุดที่ไม่มีที่ดินรองรับ จน พล.ต.อ.ประชาฯ พ้นจาก รมว.ยุติธรรม
นายชัยเกษม นิติสิริ มารับตำแหน่งแทน ระหว่างดำรงตำแหน่ง 25 ก.พ.2557 ได้ลงนามประกาศกระทรวงยุติธรรม กำหนดอาณาเขตเรือนจำชั่วคราวโคกก่อง ต.กุดสระ อ.เมือง จ.อุดรธานี พื้นที่ 161-0-13 ไร่ เพื่อการดำเนินการฝึกอบรม ฝึกวิชาชีพเกษตรกรรมแก่ผู้ต้องขัง รวมถึงการจัดเตรียมพื้นที่ สร้างเรือนจำกลางอุดรธานีแห่งใหม่ และประกาศในราชกิจจานุเบกษา 11 ม.ค.2557 ก่อนจะเข้าสู่ยุคของรัฐบาลทหาร เกิดอะไรขึ้นเรือนจำกลางอุดรธานีจึงไม่ถึงเป้าหมาย
มีเอกสาร 2 ฉบับ ฉบับแรก 29 มกราคม 2559 จากกองโยธาและสิ่งแวดล้อม กรมราชทัณฑ์ ถึง ผบ.เรือนจำกลางอุดรธานี แจ้งถึงผลสำรวจพื้นที่เรือนจำชั่วคราวโคกก่อง เพื่อประกอบการจัดทำแบบรูปรายการ เรือนจำกลางอุดรธานีแห่งใหม่ มีรายงานผลสำรวจ 5 ข้อ สรุปว่า เป็นพื้นที่ล้อมค่ายลูกเสือ-มีข้อพิพาทกับประชาชน , มีสภาพเป็นป่าต้นไม้ขนาดใหญ่ ,มีระดับต่ำหากจะถมดินต้องใช้ปริมาณมาก และทางสาธารณแคบไม่สามารถขยายได้ พร้อมสรุปว่า “ไม่เหมาะสม”
ฉบับที่สอง 9 กุมภาพันธ์ 2559 จากกองโยธาและสิ่งแวดล้อม กรมราชทัณฑ์ ถึง ผบ.เรือนจำกลางอุดรธานี แจ้งให้ จัดหาพื้นที่เพื่อก่อสร้างเรือนจำกลางอุดรธานีแห่งใหม่ โดยพื้นที่ใหม่มีรายละเอียด มีพื้นที่ 300-500 ไร่ , ห่างจากศาล จ.อุดรธานี ไม่เกิน 25 กม. , มีความพร้อมเรื่องสิ่งสาธารณูปโภค ไฟฟ้า ประปา , พื้นที่ไม่ควรมีระดับที่แตกต่างกันมาก และเป็นพื้นที่ไม่มีข้อพิพาท (เวลาผ่านไป 5 ปี เรายังไม่ได้เสนอพื้นที่ใหม่เข้าไป หรือเรือนกลางอุดรธานีไม่เคยขอมาใหม่)
กระทรวงยุติธรรม อนุมัติงบประมาณ มาแก้ไขปัญหาลดความแออัด ยังไม่ไปสร้างเรือนจำแห่งใหม่ คาดว่าจะเป็นการขยายกำแพงเรือนจำ ออกมาด้านทิศตะวันตก ซึ่งมีบ้านพักของข้าราชการ พนักงาน เจ้าหน้าที่ของเรือนจำกลางอุดรธานี ที่มีสภาพทรุดโทรมอยู่ ซึ่งแผนนี้ยังไม่มีการแถลงความชัดเจน แต่หากดำเนินการ “เรือนจำกลางอุดรธานี ก็น่าจะอยู่ที่เดิมอีกนาน
ขณะชาวอุดรธานียังต้องการย้าย คงจะเป็นเรื่องอนาคตอีกหลายปี แต่ก็ต้องขับเคลื่อน 1.ให้กรมราชทัณฑ์ ยอมรับที่ดินแปลงเดิม และ 2. หาที่ดินแปลงใหม่ ที่น่าจะทำตั้งแต่ 5 ปีก่อน…..
ภาพหน้าปกจาก google map
