Kick off “พาหมอไปหาประชาชน” คัดกรองมะเร็งตับ-ท่อน้ำดี รักษาเร็วลดป่วย ไม่เอาแชมป์โลก
เมื่อเวลา 09.00 น. วันที่ 14 มกราคม 2567 ที่ศูนย์สุขภาพชุมชนเขตเมือง ต.กุมภวาปี อ.กุมภวาปี จ.อุดรธานี นพ.ทวีรัชต์ ศรีกุลวงศ์ รองนายแพทย์ สสจ.อุดรธานี (ด้านเวชกรรมป้องกัน) เป็นประธานเปิดโครงการพาหมอไปหาประชาชน เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 28 กรกฎาคม 2567 คลินิกคัดกรองมะเร็งตับ / มะเร็งท่อน้ำดี โดยมี นพ.สุมน ตั้งสุนทรวิวัฒน์ ผอ.รพ.กุมภวาปี นำคณะแพทย์ พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์ เข้าร่วมกิจกรรม ซึ่งมีประชาชนกลุ่มเป้าหมายในพื้นที่เดินทางมาเข้ารับการตรวจฯ จำนวน 300 ราย
นพ.สุมน ตั้งสุนทรวิวัฒน์ ผอ.รพ.กุมภวาปี กล่าวว่า ด้วย รพ.กุมภวาปี ได้คัดกรองมะเร็งตับ และมะเร็งท่อน้ำดี กลุ่มเสี่ยงในพื้นที่ อ.กุมภวาปี โดยมีกิจกรรม จัดระบบการคัดกรอง ค้นหาผู้ติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ ด้วยการตรวจปัสสาวะและอุจจาระในกลุ่มเสี่ยงติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป 320 ราย พื้นที่ ต.เสอเพลอ ผลบวก 233 ราย ผลลบ 89 ราย
“ ในประชาชนกลุ่มเสี่ยงที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไปด้วยวิธีอัลตร้าซาวด์ 320 ราย และกำลังตรวจเพิ่มเติม วันละ 25 ราย คัดกรองไวรัสตับอักเสบ บี. และ ซี. 2,321 ราย จัดระบบการส่งต่อกลุ่มติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับให้ได้รับการรักษา จัดระบบบริการส่งต่อกลุ่มสงสัยมะเร็งท่อน้ำดี เข้าสู่ระบบการรักษาอย่างทันท่วงที และจัดการอบรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคปลาดิบรวมทั้งการป้องกันการแพร่กระจายของปลาติดพยาธิ ”
นพ.ทวีรัชต์ ศรีกุลวงศ์ รองนายแพทย์ สสจ.อุดรธานี กล่าวว่า กระทรวงสาธารณสุขได้จัดโครงการของขวัญปีใหม่ ในปี 2567 “พาหมอไปหาประชาชน” เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 28 กรกฎาคม 2567 และเพื่อเพิ่มโอกาสเข้าถึงบริการให้กับประชาชนกลุ่มเสี่ยง ในโรคที่เป็นปัญหาสาธารณสุขสำคัญ โดยการตรวจคัดกรองในวันนี้ เป็นการ Kick off คลินิกคัดกรองมะเร็งตับ/ มะเร็งท่อน้ำดี ซึ่งจะมีการดำเนินการพร้อมกันทั้งจังหวัด ทุกเขตพื้นที่บริการ
“ สถานการณ์โรคไวรัสตับอักเสบบีในประเทศ ปัจจุบันมีผู้ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี 2.2 ล้าน คน โดยคนที่เกิดก่อนปี 2535 มีความชุกของการติดเชื้อร้อยละ 4.5 คน คนเกิดหลังปี 2535 ความชุกของการติดเชื้อร้อยละ 0.6 ซึ่งไวรัสตับอักเสบบี มีวัคซีนในการป้องกัน สามารถรักษาได้แต่ไม่หายขาด ส่วนสถานการณ์โรคไวรัสตับอักเสบซี มีความชุกของการติดเชื้อร้อยละ 1-2 คาดประมาณการว่ามีผู้ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซี 3 – 8 แสนคน ยาที่ใช้รักษาในปัจจุบันคือยา sofosbuvir/velpatasvir รับประทาน12 สัปดาห์ โดยไวรัสตับอักเสบซีไม่มีวัคซีนในการป้องกันแต่สามารถรักษาให้หายขาดได้”
นพ.ทวีรัชต์ ฯ กล่าวอีกว่า สาเหตุการติดเชื้อไวรัสตับบีและซี เกิดจากการติดต่อผ่านทางของเหลวที่ออกมาจากร่างกาย เช่น สารคัดหลั่ง เลือด น้ำเชื้อ น้ำเหลือง เป็นต้น การติดเชื้อไวรัสตับบีและซี นำไปสู่สาเหตุของการเกิดภาวะตับแข็ง และมะเร็งตับในอนาคต จากข้อมูลปี 2563 ผู้ป่วยมะเร็งรายใหม่ของประเทศไทย มะเร็งตับพบเป็นอันดับ 1 ในผู้ชาย และพบเป็นอันดับ 4 ในผู้หญิง จึงเป็นที่มาของการคัดกรองเพื่อตรวจพบเร็ว เข้าถึงการรักษาได้เร็ว
“ ส่วนโรคมะเร็งท่อน้ำดี ทั่วโลกมีอัตราผู้ป่วยน้อยกว่า 6 รายต่อแสนประชากร ขณะประเทศไทยมีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 38 รายต่อแสนประชากร หรือสูงถึง 85 รายต่อแสนประชากร ในพื้นที่ภาคอีสานถือว่าสูงที่สุดในโลก โดยข้อมูลจาก สปสช. ไทยมีผู้ป่วยสะสมในช่วง 10 ปี 190,000 ราย และพบเฉลี่ย 23,000 รายต่อปี ในส่วนสาเหตุของการเกิดโรคในทั่วโลก อาจยังไม่สามารถระบุได้ชัดเจน แต่สำหรับประเทศไทย สาเหตุหลัก มาจากการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ โดยเฉพาะพฤติกรรมการบริโภคสุกดิบ เช่น กลุ่มปลาน้ำจืด ปลาเกล็ดขาว เกิดการสะสมเป็นระยะเวลา 20-30 ปี ทำให้ผู้ป่วยเกิดมะเร็งท่อน้ำดีในเวลาต่อมา ”
ผู้สื่อข่าวรายงานด้วยว่า “ศูนย์สุขภาพชุมชนเขตเมืองกุมภวาปี” ตั้งอยู่บนพื้นที่ราชพัสดุ เดิมเป็นที่ตั้งอนามัยแต่ถูกย้ายไปรวมที่ รพ.ชุมชนกุมภวาปี แต่เมื่อมีประชาชนไปใช้บริการมากขึ้นจนมีสภาพแออัด จึงขยายการให้บริการมาที่นี่ โดยอาคารสถานที่มากกว่า 6 ล้านบาทเศษ เป็นเงินบริจาคของชาว อ.กุม ภวาปี และใกล้เคียง และเงินสมทบจาก “ตูน บอดี้แซลม” โครงการวิ่งคนละก้าว 2.5 ล้านบาท ขณะครุภัณฑ์ทางการแพทย์เป็นงบจาก รพ.กุมภวาปี โดยเปิดให้บริการมากว่า 3 ปีแล้ว ทุกวันไม่เว้นวันหยุดราชการ 08.00-18.00 น. ….
