วันจันทร์, พฤศจิกายน 3, 2025
Google search engine
หน้าแรกศิลปวัฒนธรรมแม่ครูช่างลานีทอผ้าขิดไหมตามรอย“พระพันปี”

แม่ครูช่างลานีทอผ้าขิดไหมตามรอย“พระพันปี”

จาก “ครูหลวง” มูลนิธิศิลปาชีพ ในพระบรมราชินูปถัมภ์ กลายเป็น 4 ทหารเสือราชินีผ้าไหมไทย ยังกองทัพสืบสานงานท่อผ้า ต่อไปอีกในนาม “ครูช่าง” ต่อยอดขยายวงออกไปอีก เพื่อหาผู้สืบทอดภูมิปัญญา การท่อผ้าในท้องถิ่นอย่สงไม่จบสิ้น

ที่วิสาหกิจชุมชนกลุ่มทอผ้า @ ไหมลายขิดบ้านศรีชมชื่น ต.หนองอ้อ อ.หนองวัวซอ จ.อุดรธานี พบกับนางลานี โสดาพรม หรือแม่ครูช่างลานี อายุ 70 ปี ประธานกลุ่มฯ ยังคงทอผ้าไหมลายขิดสีดำ ซึ่งมีร้านจำหน่ายผ้าไหมสั่งทอไม่จำกัดจำนวน โดยมีสมาชิกกลุ่มฯมาร่วมทอให้ทัน โดยในศูนย์ฯได้ตั้งรูป สมเด็จพระพันปีหลวง ทรงสวมสร้อยคอทองคำ ให้แม่ครูช่างลานี หลังประกวดผ้าไหมลายขิดได้รางวัลที่ 2 ณ พระตำหนักภูพานราชนิเวศน์ จ.สกลนคร

นางลานี เล่าว่า ครอบครัวเป็นเกษตรกร มีลูก 3 คน หลังเสร็จจากการทำนา ก็จะทอผ้ามัดหมี่ไว้ใช้เองในครอบครัว ปี 2525 ในหลวง รัชกาลที่ 9 และพระพันปีหลวง เสด็จมาเยี่ยมหลวงปู่ขาว อนาลโย ที่วัดถ้ำกองเพล อ.หนองบัวลำภู จ.อุดรธานี ในขณะนั้น ได้ชักชวนญาติไปรับเสด็จ โดยถือหมอนลายขิดไปถวายด้วย พระพันปีหลวงได้รับหมอน และรับสั่งว่าทอเป็นผ้าขิดผืนใหญ่ได้ไหม แล้วก็ให้เส้นไหมมา ตนก็มาทอแต่ยังไม่สวย นำไปประกวดพระองค์รับสั่งว่า “สวยดี ทำใหม่ ให้พยายาม” พระองค์ให้รางวัลชมเชย 7 คน เพื่อเป็นกำลังใจ แล้วให้ไปเรียนการทอลายต่างๆ ที่พระตำหนักภูพานราชนิเวศน์

หลังจากการเรียนรู้ฝึกฝน ช่างทอผ้าในหมู่บ้านก็นำผ้าไปประกวด และจะผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันได้รับรางวัล ที่ 1-2-3 และรางวัลชมเชย ปี 2539 พระพันปีเสด็จมาพระตำหนักภูพานราชนิเวศน์ ผู้ที่เป็นช่างทอผ้าจะต้องนำผ้าที่ทอไปประกวด และขาย และต้องพักค้างที่นั่น 20 กว่าวัน ตนได้รับรางวัลชนะเลิศอันดับ 2 รางวัลเป็น เงินสด 5 หมื่นบาท สร้อยคอทองคำหนัก 5 บาท พร้อมเหรียญเงินรูปในหลวงและพระราชินี โดยพระพันปีหลวงสวมสร้อยคอให้ ซึ่งตนได้รางวัลที่ 2 ถึง 3 ครั้ง และรางวัลชมเชยมาตลอด ทำให้ตนรับรางวัลเป็นสร้อยคอทองคำหนัก 5 บาทและเหรียญเงิน รวม 3 เส้น และมอบให้ลูก 3 คน เก็บไว้เป็นมรดกตกทอด

แม่ลานี เล่าต่อไปว่า ช่วงหลังจากไปอบรมที่ศูนย์ศิลปาชีพ ได้กลับมาพัฒนาฝีมือที่บ้าน เพื่อส่งให้ประกวดที่พระตำหนักภูพานราชนิเวศน์ ไม่มีเงินตนต้องขายข้าวเปลือก 3 กระสอบเป็นค่าเดินทาง ช่วงแรกไม่ได้รับรางวัล จนได้รับรางวัลชนะเลิศอันดับ 2 ทำให้มีกำลังมากขึ้น พร้อมกับพัฒนาฝีมือส่งผ้าไหมลายขิดส่งเข้าประกวด และได้รับรางวัลทุกครั้ง และลูกสาวก็มาเรียนการทอผ้าไหมลายขิดด้วย

“ ทุกวันนี้ยังทอผ้าไหมลายขิด ส่งขายศูนย์ศิลปาชีพ และทอตามออเดอร์ที่สั่งมา นอกจากนี้ยังทอผ้าส่งไปที่ร้านจำหน่ายผ้าไหมต่างๆ ภายใน จ.อุดรธานี และใกล้เคียง รายได้จากการทอผ้าไหมลายขิดขาย ( เมตรละ 5,000 บาท) ทำให้มีเงินส่งลูกเรียนหนังสือจนจบปริญญาตรี และสร้างบ้านใหม่ ไม่ลำบากเหมือนเดิม เพราะพระพันปีหลวงมามอบอาชีพให้ จนพลิกชีวิตทำให้ครอบครัวดีขึ้น และเพราะเป็นคนนอนดึก เมื่อทราบว่า พระพันปีหลวงเสด็จสวรรคต ก็รู้สึกเสียใจ ใจหาย หัวใจหัก ตื่นเช้าลูกสาวก็ได้โพสต์รูปที่ได้รับมอบรางวัลสร้อยคอทองคำจากพระพันปีหลวงลงเฟซบุ๊กเลย ”

RELATED ARTICLES
- Advertisment -
Google search engine

Most Popular

Recent Comments